-
\n
-
dec 11
Russisch kolonialisme -
dec 11
Poetins geheime bunkers -
mei 28
Limonov -
mei 28
TV Nomaden in Moskou -
mei 04
Mosfilm 2 -
mei 02
Mosfilm
In NRC: In Oekra\u00efne wordt Russische invasie vooral gezien als koloniale strijd<\/p>\n\n\n\n <\/p>\n\n\n\n Poetins geheime bunkers<\/p>\n\n\n\n <\/p>\n\n\n\n <\/p>\n\n\n\n <\/p>\n\n\n\n <\/p>\n\n\n\n <\/p>\n\n\n\n https:\/\/nos.nl\/artikel\/2455982-poetins-geheime-bunkers-vreest-hij-een-kernoorlog-of-een-volksopstand<\/a><\/p>\n","post_title":"Poetins geheime bunkers","post_excerpt":"","post_status":"publish","comment_status":"open","ping_status":"open","post_password":"","post_name":"poetins-geheime-bunkers","to_ping":"","pinged":"","post_modified":"2022-12-11 10:21:11","post_modified_gmt":"2022-12-11 10:21:11","post_content_filtered":"","post_parent":0,"guid":"http:\/\/www.paulalexander.nu\/?p=69454","menu_order":0,"post_type":"post","post_mime_type":"","comment_count":"0","filter":"raw"},{"ID":285,"post_author":"2","post_date":"2012-05-28 16:02:40","post_date_gmt":"2012-05-28 16:02:40","post_content":"Emmanuel Carr\u00e8re schreef een boek over de Russische schrijver Edoeard Limonov.<\/em> Hoewel puur biografisch, heet het geen biografie maar een roman. Als met roman een meeslepend verhaal wordt aangeduid, volstaat de benaming prima. Limonov (1943) begon als crimineeltje in de industriestad Charkov,\u00a0deed vervolgens zijn intrede in de literaire kringen van Moskou, werd in 1974 het land uitgezet en belandde in New York. Zijn New Yorkse belevenissen beschrijft hij onder andere in het boek De Russische dichter houdt van grote negers<\/strong>. Daarna schopte hij het tot held van de Parijse avant-garde. Tijdens de oorlog in Bosni\u00eb meldde hij zich in het Servische kamp en loste hij schoten op het belegerde Sarajevo.\u00a0Weer terug in Rusland richtte hij de Nationaal Bosljewistische Partij op, die een antiliberale en een raar mengsel van nationalistische en communistische politiek voorstaat.\u00a0Ik sprak de schrijver in 1994 op een 1 mei demonstratie in Moskou voor VPRO's TV Nomaden. Het item ging over de opkomst van religie na de val van het communisme.","post_title":"Limonov","post_excerpt":"","post_status":"publish","comment_status":"open","ping_status":"open","post_password":"","post_name":"limonov","to_ping":"","pinged":"","post_modified":"2021-02-15 18:34:40","post_modified_gmt":"2021-02-15 18:34:40","post_content_filtered":"","post_parent":0,"guid":"http:\/\/www.paulalexander.nu\/?p=285","menu_order":0,"post_type":"post","post_mime_type":"","comment_count":"0","filter":"raw"},{"ID":255,"post_author":"2","post_date":"2012-05-28 15:18:32","post_date_gmt":"2012-05-28 15:18:32","post_content":"Pauls eerste schreden in de journalistiek.<\/em> In 1994 reden Paul Alexander en vriend Wicher Bouman samen met programmamaker Rob Smits naar Moskou om een auto af te leveren en een programma te maken over jongeren in het post-sovjettijdperk voor VPRO's TV Nomaden. ","post_title":"TV Nomaden in Moskou","post_excerpt":"","post_status":"publish","comment_status":"open","ping_status":"open","post_password":"","post_name":"tv-nomaden-in-moskou","to_ping":"","pinged":"","post_modified":"2021-02-15 18:35:18","post_modified_gmt":"2021-02-15 18:35:18","post_content_filtered":"","post_parent":0,"guid":"http:\/\/www.paulalexander.nu\/?p=255","menu_order":0,"post_type":"post","post_mime_type":"","comment_count":"0","filter":"raw"},{"ID":328,"post_author":"2","post_date":"2012-05-04 20:26:56","post_date_gmt":"2012-05-04 20:26:56","post_content":" Mosfilm, de legendarische filmmaatschappij in het hart van Moskou,\u00a0heeft een deel van de collectie sovjetklassiekers op de eigen website geplaatst,<\/em> digitaal gerestaureerd en veelal Engels ondertiteld.\u00a0Op het YouTube-kanaal van Mosfilm worden elke week nieuwe films toegevoegd. Twintig jaar na het uiteenvallen van de Sovjetunie kunnen wij uitgebreid kennismaken met die rijke erfenis.\u00a0Ik heb de studio's bezocht, sprak met filmwetenschappers en regisseurs,\u00a0onder wie Oscar-laureaat Vladimir Mensjov,<\/p>","post_title":"Mosfilm","post_excerpt":"","post_status":"publish","comment_status":"open","ping_status":"open","post_password":"","post_name":"mosfilm-3","to_ping":"","pinged":"","post_modified":"2021-02-15 18:50:09","post_modified_gmt":"2021-02-15 18:50:09","post_content_filtered":"","post_parent":0,"guid":"http:\/\/www.paulalexander.nu\/?p=193","menu_order":0,"post_type":"post","post_mime_type":"","comment_count":"0","filter":"raw"}]
-->
![\"\"](\"http:\/\/www.paulalexander.nu\/wp-content\/uploads\/nrc-krant-20220509-4802690-in-oekraine-wordt-russische-invasie-vooral-gezien-als-een-koloniale-strijd-pdf-1024x871.jpg\")
<\/figure>\n","post_title":"Russisch kolonialisme","post_excerpt":"","post_status":"publish","comment_status":"open","ping_status":"open","post_password":"","post_name":"russisch-kolonialisme","to_ping":"","pinged":"","post_modified":"2022-12-11 10:29:33","post_modified_gmt":"2022-12-11 10:29:33","post_content_filtered":"","post_parent":0,"guid":"http:\/\/www.paulalexander.nu\/?p=69461","menu_order":0,"post_type":"post","post_mime_type":"","comment_count":"0","filter":"raw"},{"ID":69454,"post_author":"2","post_date":"2022-12-11 10:21:11","post_date_gmt":"2022-12-11 10:21:11","post_content":"\n![\"\"](\"http:\/\/www.paulalexander.nu\/wp-content\/uploads\/specialbuilding-3-1024x641.jpg\")
<\/figure>\n\n\n\nDe ironie van het lot Moskou gelooft niet in tranen<\/strong><\/h3>\nDe Groene Amsterdammer<\/a> (24\/05\/12) \u00a0 De rijke historie van Mosfilm, met als rode draad de bemoeienis van het Kremlin, vertelt veel over de veranderingen in Rusland. \u2018De film is natuurlijk satire op het grauwe, eenvormige leven in de sovjetwijken\u2019.<\/em> De gerenoveerde paviljoens schitteren in de lentezon. Hier bevinden zich de meest geavanceerde opname- en geluidsstudio\u2019s en de grootste collectie rekwisieten en kostuums van Europa. Mosfilm, de legendarisch filmmaatschappij in het hart van Moskou, kan niet alleen bogen op een roemrijk verleden, maar bouwt ook hard aan de toekomst. Er is een orkestzaal waar onder andere Ennio Morricone filmmuziek heeft opgenomen. Pronkstuk is de studiostad opgetrokken in 2004: een paar straten uit een imaginair historisch Moskou van rond 1900.\n\nHet grote hek bij de ingang gaat open voor een rij tourbussen. Dagjesmensen zwermen in drommen uit over het terrein. Een schoolklas krijgt een rondleiding door de studiostad. De bezoekers van het Mosfilm-museum vergapen zich aan koetsen uit Oorlog en Vrede, ruimtekleding uit Tarkovski\u2019s Solaris, en legio tanks, stalinorgels en auto\u2019s van zowel Amerikaanse - als sovjetmakelij.\n\nMaar het verleden is nog het meest voelbaar in de lange gangen op de verschillende verdiepingen van het voornaamste studiocomplex. Aan de reeks setfoto\u2019s op de muren lijkt geen eind te komen. Hier dringt het besef door hoeveel acteertalent er in de Sovjet-Unie was; hoeveel grote filmmakers hier rondliepen; hoeveel klassiekers de Moskouse studio\u2019s produceerden.\n\nLang is de schat van Mosfilm voor ons verborgen gebleven. Nu zijn de sovjetklassiekers gratis te zien zijn op internet. Mosfilm heeft een groot deel van zijn collectie op de eigen website geplaatst, digitaal gerestaureerd en veelal Engels ondertiteld.\u00a0Op het YouTube-kanaal van Mosfilm worden elke week nieuwe films toegevoegd \u2013 tot de hele collectie van meer dan 2000 films vrij toegankelijk is.\n\nTwintig jaar na het uiteenvallen van de Sovjetunie kunnen wij uitgebreid kennismaken met die rijke erfenis. Op de website staan vernieuwers als Eisenstein en Tarkovsky naast een regisseur van grote publieksfilms als Rjazanov. Sovjetfilmmakers excelleerden in alle genres, van musical, kunstfilm en komedie tot kostuumdrama en sciencefiction. Ze riepen ook geheel nieuwe genres in het leven, toegesneden op de eigen sovjetmarkt. Een goed voorbeeld is Witte zon van de woestijn uit 1970 over de rode soldaat Soechov, een held uit de burgeroorlog (1917-1921). Hij heeft maar \u00e9\u00e9n wens: hij wil zo snel mogelijk naar huis, naar zijn boerenmeisje dat in zijn visioenen smachtend op hem wacht. Onderweg door de Centraalaziatische woestenij moet hij zich voor zijn allerlaatste opdracht ontfermen over de harem van de verjaagde krijgsheer Abdulla. De haremvrouwen erkennen in hem onmiddellijk de nieuwe meester, aan wie ze zich maar al te gewillig onderwerpen. De film speelt met alle clich\u00e9s uit het hero\u00efsche burgeroorloggenre. Tegelijk is het een parodie op de Amerikaanse western: het wilde westen is het wilde oosten, de wilden zijn de Centraalaziaten, de bloedmooie squaw is een voltallige harem, dit alles aanstekelijk en droogkomisch verteld. Zo was de Eastern geboren, een genre dat veel navolging kreeg.\n\nFilms van Mosfilm circuleren al jarenlang op internet, kopie\u00ebn van vaak abominabele kwaliteit. Op YouTube hoopt Mosfilm terrein terug te winnen op die markt van illegale downloads. Bovendien straalt het glorieuze verleden van de filmmaatschappij af op het heden. Mosfilm is tegenwoordig een verzelfstandigd bedrijf. Goede publiciteit is van vitaal belang na de rampzalige jaren 90 toen het einde van de Sovjet Unie de genadeklap voor Mosfilm leek te worden. De productie kelderde van 300 films in 1991 tot 14 in 1995. De studio\u2019s raakten in verval, zwerfhonden liepen over het terrein, overal lag vuilnis. Niemand die zich om het rijke erfgoed bekommerde.\n\nDe herrijzenis van Mosfilm is het werk van regisseur Karen Sjachnazarov, directeur sinds 1998. ,,We hebben zonder een roebel steun alles van de grond af opnieuw opgebouwd,\u2019\u2019 vertelt hij in Studio 10 tussen zijn werkzaamheden door. ,,Met de opbrengsten uit royalty\u2019s van de oude Mosfilmproducties zijn de eerste investeringen betaald. Daarna kwamen andere investeerders.\u00a0Nu kunnen we met de winst uit eigen bedrijf verder uitbouwen.\u2019\u2019\n\nSjachnazarov legt de laatste hand aan Witte Tijger, een film over Goed en Kwaad, waarin sovjets het goede en nazi\u2019s het kwade vertegenwoordigen. Met koptelefoon op controleert hij de ingesproken stem van een Duitse acteur bij een sc\u00e8ne met een SS-officier. \u201cHet is te dik aangezet, de toon mag neutraler,\u201d is zijn commentaar.\u00a0Eenmaal klaar met de sc\u00e8ne geeft hij een korte rondleiding door de \u2018Tonstudija\u2019, \u00e9\u00e9n van \u2018s werelds negen studio\u2019s met het prestigieuze Dolby Premier-certificaat. De dag er voor heeft Poetin nog een bezoek gebracht aan deze ruimte voor de viewing van een film over de bard Vladimir Vysotski, een nationale volksheld. Sjachnazarov: \u201cPoetin liet zich er niet over uit wat hij van de film vond.\u201d Maar het moge duidelijk zijn: net als de oorlogsfilm vol patriottisme doet zo\u2019n nationaal onderwerp het goed bij Poetin en de zijnen. Wil je blijven voortbestaan, is het nodig de machthebbers gunstig te stemmen. Zonder protectie van de staat was het herstel van Mosfilm niet mogelijk geweest \u2013 al was het omdat projectontwikkelaars azen op de peperdure grond in het centrum van Moskou.\n\nMosfilm geniet speciale \u2018staatsstatus\u2019, bedoeld om het studiocomplex bijeen te houden. De filmstudio is voor de inkomsten grotendeels afhankelijk van de voornaamste klant, Het Eerste Kanaal, Ruslands grootste staatszender die tevens als spreekbuis van Poetin fungeert. Het Eerste Kanaal produceert hier wervelende nieuwjaarsshows en vaderlandlievende speelfilms. Zo werken in Studio 6 beeldtechnici aan een televisiefilm over heldhaftige Russische krijgslieden die kleine buur Zuid-Osseti\u00eb te hulp schieten in de vrijheidsstrijd tegen de Georgische onderdrukker. Close-ups van camouflagepakken en zwetende en besmeurde lichaamsdelen vullen het grote doek- de hero\u00efek spat er van af. De bomexplosies en granaatinslagen zijn tot ver in de gang te horen.\n\nDe bemoeienis van het Kremlin loopt als een rode draad door de geschiedenis van Mosfilm. Mosfilms eerste succes van wereldformaat was pure sovjet propaganda: Eisensteins meesterwerk Pantserkruiser Potjomkin (1926). Vermaard is de ijzeren greep van Stalin, die alle scenario\u2019s kritisch meelas.\u00a0\u00a0Zijn in de kantlijn gekrabbelde commentaar deed filmmakers huiveren, maar getuigde volgens ingewijden ook van cinematografisch inzicht. Producties uit de jaren 30, zoals de wervelende musicals Circus en Wolga, Wolga weten nog steeds nieuwe generaties televisiekijkers te bekoren.\n\nNa Stalins dood in 1954 verloor de totalitaire ideologie geleidelijk de scherpe kanten en veranderde de functie van Mosfilm: de boodschap hoefde er niet meer met alle geweld te worden ingeramd. De goszakazy, films op bestelling van de staat, vroegen nog wel om verplichte thema\u2019s: burgeroorlog, verworvenheden van de industrie, landbouwprojecten. Maar de verhalen mochten gaan over sovjetburgers van vlees en bloed.\n\nWat opvalt is hoezeer de dagelijkse beslommeringen onder het communistische juk op de onze lijken: de films wemelen van herkenbare personages met herkenbare problemen. Een klassieker als Ja sjagajoe po Moskve (Ik loop door Moskou) uit 1963 van regisseur Georgi Danelia toont ons in heldere zwart-wit tinten een dag uit het leven van een groepje jongeren. De gebeurtenissen zijn weinig opzienbarend: de een twijfelt over zijn op handen zijnde huwelijk, de ander dingt naar de liefde van een verkoopster, een derde weet zich in de belangstelling van dezelfde verkoopster.\n\nWat deze \u2018lyrische komedie\u2019 een icoon van zijn tijd maakt is de zorgeloosheid en onschuld die de film uitstraalt.\u00a0Die valt niet alleen samen met de levensfase van de personages, maar ook met de periode in de geschiedenis: het waren de jaren onder Chroesjtsjov met zijn relatieve politieke vrijheid en relatieve welvaart. Deze zogenaamde periode van Dooi luidde de hoogtijdagen van de sovjetfilm in. De sovjetfilmmakers bleken net als hun grote literaire voorgangers uit de 19de eeuw meesters in het uitbeelden van menselijk feilen. Het leven in de grauwe sovjetwijken wisten zij met humor en veel gevoel voor de absurde Russische realiteit gestalte te geven.\n\nGaandeweg verdween wel het optimisme. Dezelfde regisseur Danelia maakte vijftien jaar later Osennij Marafon (Herfstmarathon), een grimmige komedie. Literatuurwetenschapper Andrej is slachtoffer van zijn slappe karakter. Zijn grootste zwakte: hij kan geen nee verkopen. Tegen een decor van grauwe sovjetflattenwijken rent hij op en neer van minnares naar werkgever, naar bedrogen echtgenote in een poging iedereen tevreden te houden. Als hij besluit met zijn slechte gewoontes te breken, gaat het pas echt mis: hij dreigt vrouw, minnares en werkgever kwijt te raken. Uiteindelijk weet hij met nieuw bedrog het broze evenwicht toch weer te herstellen. Het verhaal druipt van de weemoed, maar bovenal wordt er niets mooier gemaakt dan het is. Chroesjtsjov had inmiddels plaats moeten maken voor Brezjnev. Diens tijdperk stond voor stagnatie. De economie liep vast, de hoop op meer welvaart en een beter leven vervloog. Osennij Marafon verbeeldt de gemoedstoestand van die tijd, herkenbaar, ongeflatteerd en tegelijk ook met mildheid, waarmee de regisseur bij het grote publiek een gevoelig snaar raakte.\n\nHet is de ironische distantie die veel films uit die gouden jaren 60 en 70 hun charme verleent en tegelijk de herkenbaarheid bij het sovjetpubliek vergrootte. De ondertoon is dikwijls kritisch, wat opvallend is in een systeem dat van kunstenaars een rooskleurig beeld van de werkelijkheid eiste en elk afwijkend geluid uitbande.\n\n,,Binnen de gegeven kaders was heel wat bewegingsruimte,\u2019\u2019 legt filmwetenschapper Aleksandr Sjpaging uit in de kantine van Dom Kino \u2013 het gebouw van de Bond van Cinematografen dat nog in alles - lambrisering, hoeveelheid beton, opdringerige muzak - aan sovjettijden herinnert. ,,Kritiek op het systeem zelf was uit den boze, maar bepaalde aspecten van het systeem mochten de filmmakers aan de kaak stellen. Dat heette dan in eufemistisch sovjetjargon: de strijd aangaan met de tekortkomingen van het systeem.\u2019\u2019\n\nIllustratief is de rel rondom de televisiefilm De Ironie van het Lot uit 1976. Daarin belandt Zjenja, na een middagje in de sauna voor het jaarlijkse drinkgelag met vrienden op oudejaarsdag, in plaats van bij hem thuis in Moskou in precies dezelfde flat met precies hetzelfde adres, maar dan in Leningrad. Het hele misverstand draait erop uit dat Zjenja zijn verloofde in de steek laat om er met andermans verloofde van door te gaan. Filmwetenschapper Sjpagin: ,,De film is natuurlijk satire op het grauwe, eenvormige leven in de sovjetwijken zoals alle sovjetburgers het kenden.\u2019\u2019\n\nHet succes was overdonderend, maar er kwam ook kritiek. ,,Een generaal met een zetel in het Centraal Comit\u00e9 van de Partij schreef een boze brief aan de minister van Cultuur: Het is een schandaal, de film stelt het sovjetpubliek bloot aan platheid, dronkenschap, hufterigheid, en onzedelijk gedrag.\u2019\u2019\n\nDe generaal kreeg geen gehoor: de partijtop vond de film te leuk om te verbieden. De Ironie van het Lot kreeg een bioscooproulatie en werd \u00e9\u00e9n van de grootste kassuccessen aller tijden. Brezjnev verwees nog naar de film in zijn toespraak tot het 26ste Partijcongres, waarbij hij aandacht vroeg voor \u2018onze bouwvakkers die overal dezelfde type woningen bouwen zodat er avonturen kunnen plaatsvinden als in De Ironie van het Lot\u2019.\n\nSovjetburgers konden er geen genoeg van krijgen. De populaire films trokken al snel 50 \u00e0 100 miljoen bezoekers. Dat soort duizelingwekkende bezoekersaantallen zijn tegenwoordig niet meer voor te stellen. ,,De filmpremi\u00e8re van een populaire regisseur was een gebeurtenis van de eerste orde,\u2019\u2019 vertelt regisseur en acteur Vladimir Mensjov in zijn Moskouse appartement. ,,De straten waren uitgestorven, het land kwam tot stilstand. En ook niet onbelangrijk: de films brachten veel geld in de staatskas.\u2019\u2019\n\nMensjov zelf stond met zijn films ook garant voor hoge rendabiliteit. Zijn grootste hit Moskou gelooft niet in tranen (1980) kostte 500 duizend roebel en bracht met 90 miljoen bezoekers het eerste jaar het honderdvoudige op. De film volgt drie provinciemeisjes die hun draai proberen te vinden in de grote stad met alle verwachtingen en teleurstellingen van dien. Wederom wordt het harde dagelijkse sovjetbestaan met veel milde spot in beeld gebracht: hardwerkende alleenstaande moeders, dronken en onbetrouwbare echtgenoten, autoriteiten die voordurend toezien op de zeden \u2013 voor het sovjetpubliek \u00e9\u00e9n en al herkenning.\n\nDe film deed het ook goed in het buitenland en won in 1981 een oscar, waarop de film in 102 landen in roulatie ging. Hoe dubbel de rol van gevierd sovjetregisseur kon zijn, bleek tijdens de oscarceremonie. Mensjov had vanwege een onhandige opmerking tijdens een eerdere reis naar Frankrijk een uitreisverbod. Een sovjetdiplomaat nam de oscar in ontvangst. De sovjetautoriteiten overhandigden hem het beeldje pas acht jaar later tijdens een ceremonie voor een heel andere filmprijs. Nu staat de oscar verdekt opgesteld tussen de dvd-boxen van zijn verzameld oeuvre in de kast van zijn woonkamer.\n\nMensjov noemt zijn Moskou gelooft niet in tranen ,,een laatste stuiptrekking van de populaire sovjetfilm\u2019\u2019. De Sovjet Unie was gedoemd uit elkaar te vallen. De perestrojkajaren brachten grote maatschappelijke veranderingen. Daarop volgden de chaotische jaren 90. Sindsdien slagen Russische filmmakers er niet meer in de juiste toon aan te slaan. Het is natuurlijk ook moeilijk op de herkenning te mikken met alle tegenstellingen in het Rusland van nu: tussen arm en rijk, tussen stad en land, tussen liberaal en nationalistisch. Onder het communisme draaide het om het collectief en zat iedereen in hetzelfde schuitje. Daarna werd het in Rusland ieder voor zich.\n\nIn die markt weet de Hollywood-commercie goed te gedijen. Amerikaanse films maken tegenwoordig 90 procent van de markt uit. Het Russische publiek heeft zich massaal van de films uit eigen land afgekeerd.\n\nMensjov benadrukt: filmmakers hadden het in de sovjettijd makkelijker. ,, De staat \u2013 100 procent eigenaar van Mosfilm - fungeerde in feite als producent. Dat was een machtig apparaat. Het zorgde voor goede filmscholen, het leverde de beste vaklui, het beschikte ruimschoots over middelen.\u2019\u2019\n\nHet nieuwe Mosfilm is in de eerste plaats een facilitair bedrijf dat met de nieuwste technologie vooral de staat bedient. Als producent heeft het weinig te betekenen met slechts een paar eigen producties per jaar. Daarbij draait het met name om films van de directeur. Van enige zelfpromotie blijkt Sjachnazarov niet vies. Tijdens de wandeling door de gangen van het studiocomplex wordt hij permanent gevolgd door een cameraploeg voor de making of van zijn laatste productie. Hij is flink bezig zichzelf in de analen van Mosfilm bij te schrijven, getuige ook de decorstukken uit Witte Tijger die al in het museum terecht zijn gekomen nog voordat die goed en wel af is. Zolang hij goed op het erfgoed past, neemt niemand daar aanstoot aan.","post_title":"Mosfilm 2","post_excerpt":"","post_status":"publish","comment_status":"open","ping_status":"open","post_password":"","post_name":"mosfilm-2","to_ping":"","pinged":"","post_modified":"2021-02-15 18:47:12","post_modified_gmt":"2021-02-15 18:47:12","post_content_filtered":"","post_parent":0,"guid":"http:\/\/www.paulalexander.nu\/?p=328","menu_order":0,"post_type":"post","post_mime_type":"","comment_count":"0","filter":"raw"},{"ID":193,"post_author":"2","post_date":"2012-05-02 06:31:35","post_date_gmt":"2012-05-02 06:31:35","post_content":"
